تهیه کالوس از گیاه سیاه دانه (nigella sativa l.) و بررسی اثرات ضد التهابی عصاره الکلی دانه و کالوس برکشت مخلوط سلول های مغز موش صحرایی

مقدمه: سیاهدانه، با نام علمیnigella sativa l. گیاهی دارویی و بومی جنوب غربی آسیا است. پیامبر اکرم(ص) این دانه را حب البرکت و درمان همه ی بیماری ها نامیدند. التهاب که تقریبا در تمام بیماری ها نقش دارد، در مغز می تواند بسیاری از بیماری های نورودژنراتیو مانند آلزایمر و مولتیپل اسکلروزیس را ایجاد کند. سلول های گلیال شامل آستروسیت و میکروگلیا، سلول های ایمنی مغز محسوب می شوند. سلولهای گلیال ملتهب دربیماری های اعصاب نوروتوکسین ها را ایجاد می کنند. هدف: تولید کالوس روش سودمندی برای گیاهان دارویی از جهت حفظ ذخایر ژنتیکی و تکثیر این گیاهان، تولید بیشتر متابولیت های ثانویه با توجه به تولید بیوماس و فراهم آوردن زمینه ی تحقیق برای دیگر مقاصد بیوتکنولوژی می باشد. در دهه اخیر به علت مشخص شدن بسیاری از عوارض داروهای شیمیایی، دانشمندان به داروهای گیاهی توجه بیشتری نشان می دهند. بنابراین شناخت داروهای موثر در کاهش فعالیت التهابی سلول های گلیال، اهمیت فراوانی دارد. روش: از بخش های ریشه، ساقه، یقه و برگ سیاهدانه کالوس، القا و بعد از 3 دوره واکشت دادن کالوس ها و اندازه گیری وزن کالوس های تر، عصاره الکلی کالوس ها و بذر سیاهدانه استخراج شد. میزان تایموکوئینون در این عصاره ها توسط hplc و اسپکتروفوتومتر و میزان مواد فنولی و قدرت آنتی اکسیدانتی آنها نیز توسط تست های فولین سیوکالتو و frap بررسی گردید. سپس برای بررسی اثرات ضدالتهابی این عصاره ها، کشت سلول های مخلوط گلیال توسط lps، ملتهب شده و با عصاره ها تیمار گردید. سپس میزان التهاب با تست گریس و میزان فعالیت سلول ها با تست mtt بررسی شد. نتیجه: بالاترین سرعت القا و رشد کالوس از برش های برگ مشاهده شد. hplc نشان داد میزان تایموکوئینون در بخش های روشن کالوس القا شده از برگ که در نور رشد یافته نسبت به کالوس سایر قسمت ها بیشتر است. طی تست گریس و mtt مشاهده گردید که این عصاره ها در دوزهای مشخص اثرات ضد التهابی و دوزهای بالاتر عصاره بذر اثر کشندگی دارد. بنابراین عصاره سیاه دانه می تواند بعنوان یک عامل ضد التهاب عصبی مورد ارزیابی و توجه بیشتر قرار گیرد.